МУЗЕЙ ДРУЖБЫ НАРОДАЎ

БЕЛАРУСКІ нацыянальная ЖАНОЧЫ касцюм

Кожнаму пакаленне застаецца Ў спадчыну тое, Што стварылі Талент і працалюбства бацькоў, продкаў, тое, Што выяўляе нацыянальнай аблічча народа, Яго душу, Яго імкненні, тое, Што кожнае пакаленне павінна шанаваць І памнажаць.

Паля, цудоўная спадчына Ў беларускага народа. Стагоддзямі, узбагачаючы І ўдасканальваючы, нягледзячы на цяжкія гістарычныя ўмовы, на ліхалецці войнаў, выраблялі беларусы ўзоры Народнага мастацтва, у якім сцвярджалі свой эстэтычны ідэал, у якое ўкладвалі тонкі густы І высокае майстэрства. Адыходзіла І гублялася многае - лёс ня песціў беларусаў. Алё І тое, Што заспела, раскрывае Перад нашым сучаснікам па-Мастацкая дзівосны, па-філасофску мудрыя святло народа - пранікнёнага творцы І ашчаднага хавальніка лепшаго, таленавітага.

Яркім здабыткам нацыянальнай культуры Беларусі з'яўляецца народнае адзенне. Сфарміраванае Ў выніку доўгіх І складаных працэсаў развіцця матэрыяльнай І духоўнай культуры народа, Яно больш, Чым іншыя сферы побыту, адлюстроўвае нацыянальную спецыфіку беларусаў. Таму лічыцца, Што пасвіліся мовы народнае адзенне - найважнейшых этнічная прыкмета.

Згодна народным уяўленням, прыгажосць Жанчыны Заўсёды атаясамлівалася ня Толькі са знешнім выглядае, але І з сам з сабою працавітасцю, умельства, густа. Калі надыходзіла пара выходзіць замуж, дзяўчына рыхтавала бацькоўскай Сям'і І жаніховай радні багата аздобленыя кашулі, наміткі, паясы, ручнікі. Гэтым Яна сведчыла Свае здольнасці, рупнасць, кравецкі І вышывальны спрыт.

Дэкор касцюм беларускіх сялян суладны в е пяшчотнай мелодыяй народнай песні, мяккай пластыкай нацыянальнага танца, габляваць велічнасцю драўлянага дойлідства. Цесна ўзаемасувязь І танальная зладжанасць мастацтва Народнага касцюм в е усімі праявамі творчай дзейнасці беларускага сялянства, в е абрадамі, звычаямі - Адна з самых Яго вызначальных рыс. Як І Ў іншых відах Народнага мастацтва, у традыцыйным касцюм мы назіраем тэктанічную яснасць І пластычную выразнасць, паэтычны сілу І ліра-эпічную напружанасць. Маляўніча аздоблены, ён хорашо ўпісваўся Ў беларускі пейзаж, адпавядаў інтэр'еру сялянскай хаты в е Яго самабытнай мэбляй, ручнікамі, абрусамі.

Гістарычнае развіццё беларускага Народнага адзення адбывалася Ў непасрэднай сувязі з прыродна-кліматычнымі І Сацыяльна-эканамічнымі ўмовамі. Засцерагаючы чалавекі пекла холаду І спёкі, адзенне адпавядала таксама маральным патрабаванням, задавальняла эстэтычныя густы. У розныя часы І па-рознаму Яно выконвала магічную І абрадавую функцыі, якія служылі сродкам адрознення паводле сацыяльнага паходжання, роду заняткаў. Па састаўных частка касцюм, спосабу нашэння, па кампазіцыйна-дэкаратыўнаму афармленню, каларыту І арнаментыцы можна было дазнацца, в е якой мясцовасці Чалавек, якое Яго сямейнае становішча, узрост.

Сама назва - Беларусь, як мяркуюць некаторыя гісторыкі, этнографы, паходзіць пекла Таго, Што ўлюбёным колерам адзення беларусаў Быў белы. Даўнімі традыцыямі было вызначана, якое адзенне насіць у будні ці свята, надзяваць на вяселле ці радзіны, з выпадку радасці ці скаргі.

Менавіта жаночы касцюм з найбольшай яркасцю І паўнатой увасабляе Мастацкай ў думках народа, багацце Яго фантазіі, развітасць густых І пачуццё меры. Ён найбольш яскравая І пераканальная частка рукатворнай спадчыны беларускага народа.

Самабытнасць жаночага касцюм вызначае самабытнасць нацыянальнага касцюм беларусаў увогуле. Так, найважнейшых частка адзення - кашуля, якую насілі Ў любым узросце, Сацыяльна І сямейны становішчы, у будні І калядных дзэн, - увабрала Ў сябе, як у фокус, характэрныя канструкцыйныя прыёмы І дэкаратыўныя прынцыпы беларускага касцюм.

У залежнасці пекла кроі Ў жаночай кашулі вылучаюцца Тры асноўныя тыпы:

- тунікападобная;

- в е прамымі плечавымі ўстаўкамі;

- в е гесткай.

Каля адкладнога, радзей стаячага каўняра тканіна прызбіралася І аблягала шыю, а спераду каўнер завязваўся Чырвонай жычкай Або зашпільваўся на шпонку ці гузік; прызбіраўся на каўнерац І ніз рукавы. Найбольшую ўвагу звярталі на ўпрыгожанне рукавоў, Што Ці звязаныя з Мастацкай тэктонікай І пластыкай касцюм, а таксама в е вера ў магічную, сілу Чырвонага рамбічнага арнаменту, які нібыта засцерагаў рукі пекла злых духаў, надаваў моц І дужасць як асноўным у Працы.

Разнастайнае паясное адзенне беларускіх Жанчыны: многія віды спадніц (андарак, палатнянік, Саян, летнік), панёвы, фартухі. Іх кроілі в е некалькіх прамавугольных Полак І багата аздаблялі. Дэкаратыўны малюнак спадніцы І панёвы - клетка, падоўжныя Або папярочныя Палос Ў Чырвоным, сіне-Зялёны ці серабрыста-белым каларыце.

Кампазіцыйна-арнаментальнае вырашэнне фартуха адпавядала вырашэнню кашулі І гарманізавалася в е ёю. Апрача Таго, фартух упрыгожваўся карункамі, махрамі І Быў прыкметнай часткай касцюм.

У жаночае, асабліва святочнае, убранне ўваходзіў таксама гарсэт. Звычайны ён меў выгляд кароткай безрукаўкі, якаючы шчыльна абхоплівала табар І рабіла фігуру зграбнай І жаноцкай. Шылі гарсэт пераважна в е мануфактурных тканін (аксаміт, парча, шоўк) Чорнага, блакітнага, малінавага Колеру, кроілі в е Глыбокім выказаць пазухі І баскай па нізе, якаючы вырашалася фальбонамі ці клінамі, аздаблялі нашыўкамі стужак, тасёмак, гузікаў.

Абавязковым элементам комплексу Быў рознакаляровы, звычайны чырвона-Зялёны-Белага арнаменту, пояс - тканіны, плецены ці вязаць, в е кутасамі, махрамі Або пампонамі.

Прычоскі І галаўныя ўборы строгая залежалі пекла узросту І сямейнага становішча Жанчыны. Традыцыйная прычоска дзяўчат - Адна ці дзве касы в е уплеценымі каснікамі, а галаўныя ўборы - перавязкі накшталт вузкіх ручнічкоў (скіндачка, шлячок), вянкі.

Замужняй кабеце ня дазвалялася паказвацца на людзях з непакрытай галава. Адсюль - вялікая складанасць І разнастайнасць галаўных убораў. Па сваёй Будова Яны падзяляюцца на

- ручніковыя (намітка, сярпанка, хустка),

- рагацістыя (галовачка, сарока, рожкі),

- каптуровыя (Каптур, чапец).

Самы пашыраны І самы адмысловы ўбор - намітка. Яна мноствам спосабаў павівалася вакол галава на спецыяльным каркасе, канц сам з сабою Прыгожа драпіраваліся на спіне, а постаць Жанчыны атрымлівала выключную статнасць І велічнасць.

Будзённым абуткам Жанчыны служылі лапці, калядным - скураныя пасталы І чорныя хромавыя чаравічкі.

Верхняя жаночая вопратка шылася в е валенага нефарбаванага сукна (світа, сярмяга, Латушка, бурка, Бурнос), аўчыны (кажух, кажушок, казачына). Дэкаратыўнасць найбольш выяўлялася Ў калядных світах І кажушках, Якія па-майстэрску кроіліся, упрыгожваліся шнурком, аплікацыяй, вышыўкай. Кажухі І кажушкі былі Бэлы недублёныя, пазней чырвона-вохрыстыя дублёныя.

Элементы беларускага нацыянальнага жаночага касцюм выкарыстоўваюцца І за раз.

ЗАПРАШАЕМ УСІХ хто ХОЧА

УЗЯЦЬ УДЗЕЛ У віктарыны